Թվագրության դիրքային համակարգեր
Առանց թվերի դժվար է պատկերացնել մեր կյանքը: Թվերը մեզ պետք են ամեն քայլափոխի, երբ որոշում ենք, թե որ համարի երթուղային տաքսին նստենք, երբ ուզում ենք իմանալ, թե ի՞նչ արժե որևէ ապրանք, կամ քանի՞ տարեկան է մեզանից որևէ մեկը և այլն:
Ներկայումս մենք օգտագործում ենք թվանշաններ, որոնք ի հայտ են եկել Հնդկաստանում մոտ \(1500\) տարի առաջ.
Թվանշանները թվով տասն են՝ \(0\), \(1\), \(2\), \(3\), \(4\), \(5\), \(6\), \(7\), \(8\), \(9\)
Թվերի գրառման այս եղանակը կոչվում է դիրքային կամ տասական եղանակ:
Այդ թվերը Եվրոպա են հասել արաբների միջոցով, այդ պատճառով էլ դրանց անվանել են արաբական թվանշաններ։ Դրանք իրենց սխալ անվանումը պահպանում են մինչ այսօր:
Դրանք այն հիմնական աղյուսներն են, որոնց միջոցով կառուցում ենք մնացած բոլոր թվերը: Դու արդեն գիտես, որ բազմանիշ թվի գրառման մեջ յուրաքանչյուր նիշի արժեքը կախված է այդ նիշի դիրքից:
Օրինակ
\(3333\) թվում առաջին \(3\) նիշը ցույց է տալիս հազարների, երկրորդ \(3\) նիշը՝ հրյուրավորների, երրորդ \(3\) նիշը տասնյակների և չորրոդ \(3\) նիշը՝ միավորների թիվը:
Հազարավոր | Հարյուրավոր | Տասնավոր | Միավոր |
\(3\) | \(3\) | \(3\) | \(3\) |
Թվային կարգերի այս համակարգում յուրաքանչյուր կարգ գնահատվում է \(10\) անգամ ավելի բարձր, քան նրա աջ կողմի հարևանը:
Որքան ավելի ձախ է գտնվում զրոյից տարբեր նիշը, այդքան ավելի մեծ թիվ է այդ նիշը որոշում: Նիշի դերը կախված է այդ նիշի դիրքից:
Թվագրության այդպիսի համակարգերը կոչվում են թվագրության դիրքային համակարգեր:
Աղբյուրները
Մ.Ի.Մորո, Մ.Ա.Բանտովա, Ս.Մկրտչյան,Ս. Իսկանդարյան, Ա.Աբրահամյան,Վ. Հովհաննիսյան, Ս.Հարությունյան