Մեթոդական հանձնարարականներ
Տեսություն
| Թիվ | Անվանումը | Նկարագրություն |
|---|---|---|
| 1. | Իզոտոպ, զանգվածային թիվ, հարաբերական ատոմային զանգված | Հստակ տարբերել իզոտոպի միջուկի լիցքը՝ պրոտոնների թիվը, նեյտրոնների թիվը և զանգվածային թիվը, տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածի և իզոտոպի զանգվածային թվի տարբերությունը |
Առաջադրանքներ
| Թիվ | Անվանումը | Տիպը | Բարդությունը | Միավորներ | Նկարագրություն |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Տարրի իզոտոպների բնութագրերը | 1 տեսակ - ճանաչողական | հեշտ | 1Մ. | Կարողանալ ճիշտ պատասխանել իզոտոպների բնութագրական հատկանիշների վերաբերյալ զանազան հարցերի |
| 2. | Իզոտոպների զանգվածային թվերի միջոցով նեյտրոնների հաշվումը | 1 տեսակ - ճանաչողական | հեշտ | 2Մ. | Կարողանալ համեմատել նույն կամ տարբեր տարրերի միջուկների բաղադրությունը, հաշվել նեյրոնների թիվը՝ ըստ զանգվածային թվի, իսկ պրոտոնների թիվը գտնել տարրերի պարբերական համակարգից |
| 3. | Իզոտոպի քիմիակաան նշանի և նեյտրոնների թվի համապատասխանություն | 1 տեսակ - ճանաչողական | հեշտ | 2Մ. | Կարողանալ համապատասխանեցնել իզոտոպի քիմիական նշանը նրա միջուկում պարունակվող նեյտրոնների թվի հետ: Կիրառել տարրի կարգաթվի ֆիզիկական իմաստը՝ պրոտոնների թիվը միջուկում, միջուկի դրական լիցքը |
| 4. | Ընտրել տարրի իզոտոպը՝ ըստ նեյտրոնների և պրոտոնների թվի տարբերության | 1 տեսակ - ճանաչողական | հեշտ | 2Մ. | Կարողանալ ընտրել տարրի իզոտոպը ըստ նեյտրոնների և պրոտոնների թվերի տարբերության և հաշվել նեյտրոնների թիվը ընտրած իզոտոպում |
| 5. | C-14 Իզոտոպի կիսատրոհման պարբերության կիրառումը | 2 տեսակ - մեկնաբանական | միջին | 3Մ. | Կարողանալ հաշվել այն ժամանակամիջոցը, որի ընթացքում C-14 իզոտոպի նմուշի նախնական զանգվածը կպակասի որոշակի չափով, ամրապնդել միջառարկայական կապը մաթեմատիկայի հետ, հատկապես տրված թիվը վերածել 2-ի աստիճանացույցով թվի |
| 6. | Տրիտիումի կիսատրոհման պարբերության կիրառումը | 2 տեսակ - մեկնաբանական | միջին | 4Մ. | Կարողանալ հաշվել այն ժամանակամիջոցը, որի ընթացքում ռադիոակտիվ իզոտոպի որոշակի քանակը կտրոհվի, հաշվել նաև նեյտրոնների քանակը տրված զանգվածով տրիտիումի նմուշում |
| 7. | Պրոտոնների և նեյրոնների թվերի համեմատում, մոլային զանգվածի և զանգվածի hաշվարկ | 2 տեսակ - մեկնաբանական | միջին | 4Մ. | Կարողանալ հաշվել նեյրոնների գումարային թիվը նույն նյութի տարբեր իզոտոպային բաղադրությամբ մոլեկուլներում, համեմատել դրանք պրոտոնների թվի հետ և որոշել նյութի մոլային զանգվածը |
| 8. | Մեծ պարբերության որևէ խմբի տարրերի ատոմներում պրոտոնների տարբերությունը | 3 տեսակ - վերլուծական | բարդ | 5.5Մ. | Կարողանալ հաշվել մեծ պարբերության որևէ խմբի տարրի ատոմներում պրոտոնների թվերի տարբերությունը, հասկանալ, որ այն հատատուն՝ 10 է, լրացված d-ենթամակարդակի էլեկտրոնների թիվն է: Տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածի և առավել տարածված իզոտոպի հավանական զանգվածային թիվը որոշել և հաշվել նեյտրոնների քանակը |
| 9. | Կայուն և տարածված իզոտոպների ընտրություն և հաշվարկներ | 3 տեսակ - վերլուծական | բարդ | 6Մ. | Կարողանալ ընտրել թույլ էլեկտրոլիտի բանաձևը, հաշվել նրա մոլեկուլում նեյտրոնների թիվը, այն ենթադրության հիման վրա, որ մոլեկուլը կազմված է միայն կայուն և տարածված իզոտոպներից: Հաշվել առավել մեծ զանգվածային թիվ ունեցող տարրի ատոմների մոլային բաժինը |
| 10. | Նյութի տարբեր իզոտոպային բաղադրությամբ մոլեկուլների կազմում | 2 տեսակ - մեկնաբանական | բարդ | 6Մ. | Կարողանալ կազմել տարբեր իզոտոպային բաղադրությամբ նույն նյութի մոլեկուլներ, հաշվել պրոտոնների և նեյտրոնների թվերը նրանցում, հաշվել նյութի ծավալ՝ ըստ տրված զանգվածի |
Թեստեր
| Թիվ | Անվանումը | Խորհուրդ տրվող ժամանակը | Բարդությունը | Միավորներ | Նկարագրություն |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Վարժանք իզոտոպ, զանգվածային թիվ, հարաբերական ատոմային զանգված թեմաների վերաբերյալ | 00:10:00 | հեշտ | 10Մ. | *Կարողանալ ճիշտ պատասխանել իզոտոպների բնութագրական հատկանիշների վերաբերյալ զանազան հարցերի. *Կարողանալ համապատասխանեցնել իզոտոպի քիմիական նշանը նրա միջուկում պարունակվող նեյտրոնների թվի հետ: Կիրառել տարրի կարգաթվի ֆիզիկական իմաստը՝ պրոտոնների թիվը միջուկում, միջուկի դրական լիցքը. *Կարողանալ հաշվել այն ժամանակամիջոցը, որի ընթացքում C-14 իզոտոպի նմուշի նախնական զանգվածը կպակասի որոշակի չափով, ամրապնդել միջառարկայական կապը մաթեմատիկայի հետ, հատկապես տրված թիվը վերածել 2-ի աստիճանացույցով թվի |
Ստուգողական թեստեր (աշակերտներին հասանելի չէ):
| Թիվ | Անվանումը | Խորհուրդ տրվող ժամանակը | Բարդությունը | Միավորներ | Նկարագրություն |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Տնային աշխատանք Իզոտոպ, զանգվածային թիվ, հարաբերական ատոմային զանգված թեմաների վերաբերյալ | 00:20:00 | միջին | 13.5Մ. | *Կարողանալ համեմատել նույն կամ տարբեր տարրերի միջուկների բաղադրությունը, հաշվել նեյրոնների թիվը ըստ զանգվածային թվի, իսկ պրոտոնների թիվը գտնել տարրերի պարբերական համակարգից. *Կարողանալ հաշվել այն ժամանակամիջոցը, որի ընթացքում ռադիոակտիվ իզոտոպի որոշակի քանակը կտրոհվի, հաշվել նաև նեյտրոնների քանակը տրված զանգվածով տրիիումի նմուշում. *Կարողանալ հաշվել մեծ պարբերության որևէ խմբի տարրի ատոմներում պրոտոնների թվերի տարբերությունը, հասկանալ, որ այն հատատուն՝ 10 է, լրացված d-ենթամակարդակի էլեկտրոնների թիվն է: Տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածի և առավել տարածված իզոտոպի հավանական զանգվածային թիվը որոշել և հաշվել նեյտրոնների քանակը |
| 2. | Ստուգողական աշխատանք | 00:25:00 | բարդ | 20Մ. | *Կարողանալ հաշվել նեյրոնների գումարային թիվը նույն նյութի տարբեր իզոտոպային բաղադրությամբ մոլեկուլներում, համեմատել դրանք պրոտոնների թվի հետ և որոշել նյութի մոլային զանգվածը. *Կարողանալ ընտրել թույլ էլեկտրոլիտի բանաձևը, հաշվել նրա մոլեկուլում նեյտրոնների թիվը, այն ենթադրության հիման վրա, որ մոլեկուլը կազմված է միայն կայուն և տարածված իզոտոպներից: Հաշվել առավել մեծ զանգվածային թիվ ունեցող տարրի ատոմների մոլային բաժինը. *Կարողանալ կազմել տարբեր իզոտոպային բաղադրությամբ նույն նյութի մոլեկուլներ, հաշվել պրոտոնների և նեյտրոնների թվերը նրանցում, հաշվել նյութի ծավալ՝ ըստ տրված զանգվածի |