Ազոտի ստացումը և հատկությունները

Ազոտը բնության մեջ հանդիպում է երկու իզոտոպների ձևով՝

Միացություններում ազոտի հիմնական օքիդացման ատիճաններն են՝

Պարզ նյութ՝ ազոտի մոլեկուլը առաջանում է այդ տարրի երկու ատոմի կենտ էլեկտրոնների զույգման շնորհիվ: Մոլեկուլում ատոմները կապված են կովալենտային ոչ բևեռային եռակի կապով, կապերից մեկը

σ

-կապ է, իսկ երկուսը՝

π

Մոլեկուլային բանաձևն է՝

Ֆիզիկական հատկությունները

Անհոտ, անհամ, ջրում քիչ լուծվող գազ է. \(100\ \)լ ջրում \((20°C) 1,54\ \)լ ազոտ է լուծվում։ \(–195,8 °C\) անգույն հեղուկ է, \(–209,86 °C\) ազոտը պնդանում է ձյան տեսքով: Օդից թեթև է մոտավորապես \(1,04 \) անգամ։

Ստացումը

Արդյունաբերության մեջ ազոտ ստանում են հեղուկ օդի կոտորակային թորումով (հեղուկ ազոտը եռում է ավելի ցածր ջերմաստիճանում, քան հեղուկ թթվածինը)։

Լաբորատորիայում ազոտ ստանում են ամոնիումային աղերի ու նիտրիտների խառնուրդի տաքացմամբ:

Оրինակ՝

N H_{4} CI + NaN O_{2} \overset{t °}{⟶} N_{2} ↑ + 2 H_{2} O + NaCI

Քիմիական հատկությունները

Սովորական պայմաններում ազոտը քիմիապես ակտիվ չէ, ինչը հիմնականում պայմանավորված է մոլեկուլում առկա երեք կապով, որոնց ճեղքման համար մեծ քանակությամբ էներգիա է պահանջվում:

Ազոտը քիմիական նյութերի ճնշող մեծամասնության հետ փոխազդում է միայն խիստ պայմաններում (տաքացման, ճառագայթման, էլեկտրական պարպման պայմաններում կամ կատալիզատորի ներկայությամբ)։

Սովորական պայմաններում ազոտը չի փոխազդում ոչ մետաղների հետ:

Ազոտի և ջրածնի փոխազդեցությունը

Ազոտը ջրածնի հետ փոխազդում է բարձր ճնշման տակ \((\)\(200-1000\ \)մթն\()\), \(450–500°C \) ջերմաստիճանում, երկաթ կատալիզատորի ներկայությամբ ու առաջացնում ցնդող ջրածնային միացություն՝ ամոնիակ \((\)

{NH}_{3}

\()\)

N_{2} + {3H}_{2} ⇄ {NH}_{3}

Ազոտի և թթվածնի փոխազդեցությունը

Ազոտը թթվածնի հետ փոխազդում է \(1200°C\)-ից բարձ ջերմաստիճանում առաջացնելով ազոտի\((II)\) օքսիդ: Նման փոխազդեցություն տեղի է ունենում ամպրոպների ընթացքում: