![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/nkar.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/lala1.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/lala2.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text11.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text12.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text13.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text0.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/zang1.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/zang2.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text21.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text22.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text23.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/logo.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/hamar.png)
Նյութի գազային վիճակը
![com_k2mod_jv_headline_cache_140f6969d5213fd0ece03148e62e461e_700x320_газы.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/5e15b29f-6ada-4b05-afe8-d79e6911b57e/com_k2mod_jv_headline_cache_140f6969d5213fd0ece03148e62e461e_700x320_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D1%8B-w605.jpg)
Նյութի գազային վիճակը, ի տարբերություն նյութի հեղուկ և պինդ ագրեգատային վիճակների, բնութագրվում է մեծ սեղմելիությամբ, փոքր խտությամբ, դիֆուզիայի մեծ արագությամբ և այլն:
![0911diffusion.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/62da4510-4a56-4d5e-b315-4f0b18feea3a/0911diffusion.jpg)
Այդ է պատճառը, որ կան մի շարք օրենքներ և օրինաչափություններ, որոնք հատուկ են միայն նյութի գազային վիճակին:
Օրինակ՝ Բոյլ-Մարիոտի օրենքը կապ է ստեղծում գազի ճնշման և ծավալի միջև՝ հաստատուն ջերմաստիճանի պայմաններում: Ըստ այդ օրենքի միևնույն ջերմաստիճանի պայմաններում որոշակի զանգվածով գազի ծավալը հակադարձ համեմատական է գազի ճնշմանը.
:
Գեյ-Լյուսակի օրենքը կապ է ստեղծում գազի ծավալի և ջերմաստիճանի միջև՝ միևնույն ճնշման պայմաններում:
Շառլի օրենքով կապ է հաստատվում գազի ճնշման և ջերմաստիճանի միջև՝ հաստատուն ծավալի պայմաններում:
Ըստ Ավոգադրոյի օրենքի՝ միատեսակ պայմաններում \((P, T)\) տարբեր գազերի հավասար ծավալներում պարունակվում են հավասար թվով մոլեկուլներ. :
![1-29-638.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/7b313fb5-ac34-4496-ae13-2dbce5fee16b/1-29-638.jpg)
Ավոգադրոյի օրենքից բխում են կարևոր հետևություններ:
* Մեկ մոլ քանակով գազի ծավալը կոչվում է գազի մոլային ծավալ՝ , նորմալ պայմաններում \(=22,4\) լ/մոլ:
![image003.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/507475e9-cbd3-4f6d-a39c-06840374ee3b/image003.jpg)
* Գազի հարաբերական խտությունը՝ \(D\) միևնույն ծավալով երկու գազերի զանգվածների հարաբերությունն է: Առաջին գազի հարաբերական խտությունն ըստ երկրորդ գազի հավասար է նրանց մոլային զանգվածների հարաբերությանը:
Օրինակ՝
* Գազի խտությունը նրա մոլային զանգվածի և մոլային ծավալի հարաբերությունն է և ունի գ/լ չափողականություն:
* Գազերի խառնուրդի միջին մոլային զանգվածը որոշվում է ըստ հետևյալ բանաձևի՝
,
որտեղ \(M\)-երը յուրաքանչյուր գազի մոլային զանգվածն է, իսկ \(a\)-երը կարող են լինել ծավալներ, քանակներ, մոլեկուլների թվեր, ծավալային բաժիններ, մոլային բաժիններ:
* Գազերի մասնակցությամբ ռեակցիաների հավասարումներում քանակաչափական գործակիցները ցույց են տալիս նաև գազերի ծավալների հարաբերություն: Օրինակ՝
![Himr8_16_1.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/f410a96e-1d12-4a7a-913f-ec789025e4c7/Himr8_16_1.jpg)
Մենդելեև-Կլապեյրոնի հավասարումը կոչվում է գազի վիճակի հավասարում և կապ է ստեղծում տվյալ քանակով գազի ծավալի, ճնշման և ջերմաստիճանի միջև՝ , որտեղ \(R\)-ը գազային հաստատունն է: Այն թվապես հավասար է մոտ \(8,3\) Ջ/(մոլ·Կ), եթե ճնշումն արտահայտվի պասկալներով, իսկ ծավալը՝ խորանարդ մետրերով:
![10kl_IdealGaz03.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/10ac1dc7-53c9-495a-807e-c357d7e33bbe/10kl_IdealGaz03.jpg)
Աղբյուրները
Ա․ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ, Լ․ ՍԱՀԱԿՅԱՆ
Քիմիա-10, Երևան-2010