3. Հաշվարկներ քիմիական հավասարումներով

Ռեակցիայի արգասիքների նյութաքանակների ու զանգվածների հաշվումը' ըստ ելանյութի տրված նյութաքանակի.

Մագնեզիումի կարբոնատը (${\mathit{MgCO}}_3$) տաքացնելիս քայքայվում է մագնեզիումի օքսիդի (\(MgO\)) և ածխածնի (\(IV\)) օքսիդի  (${\mathit{CO}}_2$): Հաշվեք այդ արգասիքների նյութաքանակներն ու զանգվածները  \(5\) մոլ  մագնեզիումի կարբոնատը քայքայվելիս:

 

 

Կազմում ենք տվյալ քիմիական ռեակցիայի հավասարումը.

 

 

Ելանյութի և արգասիքների քիմիական բանաձևերի վերևում գրում ենք՝ ըստ խնդրի պայմանի հայտնի և անհայտ մեծությունների նյութաքանակները` մոլերով.
 

 \(5\) մոլ       \(x\) մոլ     \(у\) մոլ

 

 

Այստեղ \(х\)-ը'  մագնեզիումի օքսիդի, իսկ \(у\)-ը` ածխածնի (\(IV\)) օքսիդի անհայտ նյութաքանակներն են:
Այդ նույն քիմիական բանաձևերի տակ գրում ենք համապատասխան նյութերի տարրաչափական նյութաքանակները` ըստ ռեակցիայի հավասարման.
  

\(0,5\) մոլ     \(X\) մոլ      \(у\)  մոլ

 

${\mathit{MgCO}}_3=\mathit{MgO}+{\mathit{CO}}_2$
 

 \(I\) մոլ     \(I\) մոլ   \(I\) մոլ

 

Կազմում ու լուծում ենք համամասնություն` մագնեզիումի օքսիդի նյութաքանակը որոշելու նպատակով.

 

\(1\) մոլ \(MgСОз\)-ից ստացվում է \(1\) մոլ \(MgO\),

Որտեղից` \(х =0,5\) մոլ

 

Որոշում ենք \(MgO\) զանգվածը' կիրառելով զանգվածի որոշման  բանաձևը.

\(m = M • ո\)

\( \) 

\( \)Քանի որ \(Mr (MgO) = 24+ 16 = 40\), այսինքն` \(M (MgO) = 40\) գ/մոլ, իսկ \(ո = 5\) մոլ, ուստի ստանում ենք. 

\(m (MgO) = 40\) գ/մոլ \(• 5\) մոլ \(= 200\) գ \(MgO\)

 

Կազմում ու լուծում ենք համամասնություն' ածխածնի (\(IV\)) օքսիդի նյութաքանակը որոշելու նպատակով.

 

\(1\) մոլ \(MgСОз\)-ից ստացվում է \(1\) մոլ      ${\mathit{CO}}_2$

\(5\) մոլ \(MgСОз\)-ից'                       \(у\) մոլ      ${\mathit{CO}}_2$

 

Որտեղից՝  \(y = 5\) մոլ  ${\mathit{CO}}_2$, իսկ  \(m\)(${\mathit{CO}}_2$) \(=\)$5\cdot 44$ \(= 220\) գ