![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/nkar.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/lala1.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/lala2.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text11.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text12.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text13.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text0.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/zang1.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/zang2.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text21.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text22.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text23.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/logo.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/hamar.png)
Ազոտական թթու
![slide-7.png](https://resources.cdn.imdproc.am/05406abf-9fb5-4214-abb6-2528fd48e22d/slide-7-w500.png)
Ֆիզիկական հատկությունները
Ազոտական թթուն օդում ուժեղ «ծխում» է, քանի որ խոնավ օդում ջրային գոլորշիների հետ մասամբ հեղուկ թթվի մանր կաթիլներից բաղկացած քուլաներ են առաջանում։
![1443878418nitric-acid.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/a557cfae-6dbb-45c3-bf02-4f05c28a40b0/1443878418nitric-acid-w431.jpg)
Քիմիական հատկությունները
Ազոտական թթուն շատ ուժեղ միահիմն թթու է և ջրում գրեթե լրիվ դիսոցվում է:
Ազոտական թթուն, ինչպես և մյուս թթուները, փոխազդում է հիմքերի, հիմնային օքսիդների, աղերի (կարբոնատների, սուլֆիտների ու սիլիկատների) հետ:
Ազոտական թթուն մետաղների հետ յուրահատուկ կերպով է փոխազդում, մյուս թթուների նման ջրածին չի անջատում, այլ անջատում է ազոտի օքսիդներ, ամոնիակ (ամոնիումի նիտրատ) կամ ազատ ազոտ։ Նշանակում է՝ այս դեպքում վերականգնվում է ոչ թե ջրածինը, այլ ազոտը, որի օքսիդացման աստիճանը \(+5\)-ից կարող է նվազել մինչև \(-3\)
Մետաղների հետ ազոտական թթվի փոխազդեցության այս կամ այն ձևը կախված է թթվի կոնցենտրացիայից ու փոխազդող մետաղի ակտիվությունից։
Ազոտական թթվի մոլեկուլի անկայունությունը կարևոր առանձնահատկություն է։ Ջրային լուծույթում այդ թթուն համեմատաբար ավելի կայուն է։ Մինչդեռ \(98\)% զանգվածային բաժնով ազոտական թթուն անկայուն միացություն է, լույսի ազդեցությամբ քայքայվում է:
![nkar1.png](https://resources.cdn.imdproc.am/ae265e93-87fb-4315-ab97-9044c28fd996/nkar1-w445.png)
Ստացումը
Բնության մեջ քիչ քանակությամբ ազոտական թթու առաջանում է ամպրոպների ընթացքում։ Էլեկտրական պարպումների ազդեցությամբ օդի հիմնական բաղադրամասերը՝ ազոտը և թթվածինը, փոխազդում են՝ առաջացնելով ազոտի\((II)\) օքսիդ:
![nox-1519EBCE832000BB411.png](https://resources.cdn.imdproc.am/b1717a01-e3f3-40e9-a45c-a557e2858630/nox-1519EBCE832000BB411.png)
![5c3bc967-a057-406b-87f9-7155c2dd32af.gif](https://resources.cdn.imdproc.am/d4ccfbc1-f661-4976-8230-705bcdebfeb2/5c3bc967-a057-406b-87f9-7155c2dd32af.gif)
Արդյունաբերական եղանակով ազոտական թթու ստացվում է միմյանց հաջորդող չորս փուլերով:
Առաջին փուլ՝ ամոնիակի սինթեզ
![slide_16.png](https://resources.cdn.imdproc.am/9f9da593-fbca-4b55-9ca2-b85ea51ee6b5/slide_16-w491.png)
Երկրորդ փուլ՝ ամոնիակի կատալիտիկ օքսիդացում
![slide_11 (1).jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/f9073fc1-c16f-46d3-8cac-8aa57c9de4df/slide_11%20%281%29-w494.jpg)
Օքսիդացումն ընթանում է հպումային սյունակաթսայում՝ \(550–600°C\) ջերմաստիճանում, պլատին-ռոդիում համաձուլվածք \((Pt-Rh)\) կատալիզատորի ներկայությամբ։
Երրորդ փուլ՝ ազոտի\((II)\) օքսիդի օքսիդացումը համեմատաբար ցածր ջերմաստիճանում.
![slide_4.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/02d1c9eb-f102-4324-903c-61aa2344c41c/slide_4.jpg)
Չորրորդ փուլ՝ ջրում ազոտի\((IV)\) օքսիդի լուծում թթվածնի մասնակցությամբ.
![slide_22.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/cc65518c-92ea-4038-8daf-46111cacfbf7/slide_22-w505.jpg)
Ազոտական թթվի աղերը՝ նիտրատները
![p.png](https://resources.cdn.imdproc.am/3bb1f2dd-ad54-45c5-b0a5-0abb48c26943/p-w658.png)
Աղբյուրները
Լ.Ա.Սահակյան և ուրիշներ, քիմիա 9, Երևան 2015