Տեսություն
էլեկտրոնային աղյուսակների բջիջներում պահվող թվային ինֆորմացիան ավելի դիտողական դարձնելու համար հաճախ դիմում են դրա գրաֆիկական ներկայացմանը՝ դիագրամների կառուցմանը։ Որևէ թվային տվյալ չի կարող առավել համոզիչ և դիտողական լինել, քան դրա գրաֆիկական ներկայացումն է։ Ընդ որում, միևնույն դիագրամի վրա կարելի է պատկերել տարբեր տվյալներ։ Դիագրամը կարող է ներդրված լինել աշխատանքային գրքի որևէ թերթի վրա։ Այն մշտապես կապված է այն տվյալների հետ, որոնց հիման վրա կառուցված է. տվյալները փոփոխելիս դիագրամն անմիջապես փոխում է տեսքը։
Դիագրամները հիմնականում բաղկացած են երկրաչափական պատկերներից (կետեր, գծեր, սյունակներ, տարբեր ձևերի և գույների պատկերներ) և օժանդակ տարրերից (կոորդինատների առանցքներ, պայմանական նշանակումներ, վերնագրեր և այլն)։
Դիագրամում երկրաչափական պատկերները համեմատելու տարբեր ձևեր կան. մակերեսներով կամ բարձրություններով, կետերի դիրքերով, դրանց խտությամբ, գույնի ինտենսիվությամբ և այլն։
Դիագրամ կառուցելիս օգտագործում են հետևյալ հասկացությունները. տվյալների շարք, խմբեր և լեգենդ։
Տվյալների շարքը դիագրամին պատկերված արժեքների հավաքածու է։ Յուրաքանչյուր տվյալների շարքին համապատասխանում է առանձին գույն կամ նշանակման միջոց, որը տրվում է դիագրամի լեգենդում։
Խմբերը (X առանցքի վրա ֆունկցիայի արգումենտները) նախատեսված են տվյալների շարքերում արժեքների կարգավորման համար։
Լեգենդը տվյալների շարքերի արժեքների պայմանական նշանակումներն է։ Այն իրենից ներկայացնում է շրջանակ, որում սահմանվում են շարքերի գույներն ու նախշերը կամ դիագրամում տվյալների խմբերը։
\(Excel\)–ում կան հարթ և տարածական դիագրամների մի քանի տեսակներ, որոնցից յուրաքանչյուրն իրենց հերթին ունի ենթատեսակներ (նկ. 1.3)։
Նկ. 1.3. Դիագրամի տեսակի և ենթատեսակի ընտրություն
Դիագրամ կառուցելիս խորհուրդ Է տրվում նախ նշել ելքային տվյալները, ապա կառուցել դիագրամը։
Դիագրամ կառուցելու համար անհրաժեշտ է \(Insert\) ներդիրի \(Chart\) խմբից ընտրել դիագրամի տեսակը, ապա բացված հավաքածուից՝ ենթատեսակը (նկ. 1.3)։ Եթե առաջարկված տարբերակներից ոչ մեկը չի բավարարում, ապա կարելի է օգտվել \(Insert\)ներդիրի \(Chart\)խմբի ստորին աջ մասում տեղակայված
կոճակով բացվող պատուհանից (նկ.1.4)։
Նկ. 1.4. Դիագրամի տեսակի և ենթատեսակի ընտրության ընդլայնված պատուհան
Առավել հաճախ կիրառվում են դիագրամների ստորև բերված տեսակները.
• Հիստոգրամը
նպատակահարմար է կիրառել, երբ անհրաժեշտ է գրաֆիկորեն համեմամատության մեջ դնել տվյալների տարբեր հավաքածուների թվային արժեքներ, ցուցադրել տվյալների փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում։Եթե նախապես դիագրամի տեսակի ընտրություն չի կատարվել, ապա \(Excel\)–ը առաջարկում է Հիստոգրամ տեսակը։
• Գրաֆիկը
\(Excel\)–ում դիտվում է որպես դիագրամի մասնավոր դեպք։ Այստեղ խմբերի առանցքը բաժանվում է հավասար միջակայքերի, ինչը հնարավորություն է տալիս գրաֆիկորեն պատկերել կանոնավոր ժամանակահատվածներում (օրինակ՝ օրեր, շաբաթներ, ամիսներ կամ տարիներ) ցուցադրել տվյալների փոփոխման դինամիկան։• Շրջանային
դիագրամները նպատակահարմար է կիրառել, երբ անհրաժեշտ է պատկերել տվյալների յուրաքանչյուր հավաքածուի մասը ընդհանուր գումարի մեջ։• Գծավոր
դիագրամները նպատակահարմար է կիրառել, երբ երկրաչափական պատկերների հորիզոնական ներկայացումն ավելի պատկերավոր է, քան ուղղաձիգը։ Այստեղ խմբերի առանցքը տեղակայված է ուղղաձիգ, իսկ արժեքների առանցքը՝ հորիզոնական։• Կետային
դիագրամները նպատակահարմար է կիրառել, երբ անհրաժեշտ է գրաֆիկորեն պատկերել ժամանակի ոչ հավասարաչափ հատվածներում տվյալների փոփոխման դինամիկան։Նկ. 1.5-ում բերված օրինակում ելքային տվյալների հիման վրա կառուցվել է հիստոգրամ, որի վրա ցուցադրվել են դրա հիմնական տարրերը։
Նկ. 1.5. Դիագրամի տարրերը
Ուշադրություն
Դիագրամ կառուցելիս խորհուրդ է տրվում տվյալները նշել առանց անվանումների, իսկ անվանումները, որպես մակագրություններ, ավելացնել դիագրամի կառուցման փուլում։