1. Հաշվարկներ, նյութի հաշվարկներ, նյութի քանակ և մոլային զանգված հասկացությունների կիրառմամբ

Հաշվարկներ (նյութի քանակ և մոլային զանգված հասկացությունների կիրառմամբ) կատարելիս պետք է նկատի ունենալ, որ նյութի մոլային զանգվածի թվային արժեքը համընկնում է տվյալ նյութի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածի արժեքին:

 

Օրինակ՝ $M(H_{2}S{O}_4)=\mathit{Mr}(H_{2}S{O}_4)$, քանի որ

 

$M_r(H_{2}S{O}_4)=2\cdot A_r(H)+A_r(S)+4\cdot A_r(O)=2\cdot 1+1\cdot 32+4\cdot 16=98$, 

 

ուստի`  $M(H_{2}S{O}_4)=98\text{ գ}/\text{մոլ}$

 

Իսկ եթե նյութի մոլեկուլները միատոմ են, ապա մոլային զանգվածի թվային արժեքը համընկնում է  համապատասխան քիմիական տարրի հարաբերական ատոմային զանգվածին:

 

Օրինակ՝ \(Ar (Ne) =20\), ուստի` \(M (Ne) =20\ գ/մոլ\)                                                        

Մոլային զանգվածի մեծությունից օգտվելով՝  կարող ենք հաշվել նյութի ցանկացած քանակի զանգվածը, ըստ հետևյալ բանաձևի՝  $m=M\cdot n$

 

Օրինակ հաշվենք, թե քանի՞ գրամ է \(0,5\) մոլ կալցիումի օքսիդի զանգվածը:

 

Ըստ վերը նշված բանաձևի՝  $m(\mathit{CaO})=M(\mathit{CaO})\cdot n$

 

Հաշվենք կալցիումի օքսիդի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը՝  $M_r(\mathit{CaO})=40+16=56$,

 

 ուստի` $M(\mathit{CaO})=56\text{ գ}/\text{մոլ}$

 

Հաշվենք \(0,5\) մոլ  կալցիումի օքսիդի զանգվածը

                                                 

 

Եթե հայտնի է նյութի զանգվածը, ապա կարող ենք հաշվել համապատասխան նյութաքանակը, ըստ հետևյալ բանաձևի՝

 

 $n=\frac{m}{M}$ (մոլ)

 

Նյութի մոլային զանգվածը որոշվում է` ըստ այդ նյութի հայտնի զանգվածի և քանակի հարաբերության՝

 

$M=\frac{m}{n}$  

 

Նյութի զանգվածը կարելի է որոշել նաև ըստ նրա կառուցվածքային մասնիկների հայտնի թվի \((N):\)

 

Քանի որ  $m=n\cdot M\text{ իսկ }n=\frac{m}{M}\text{ և }n=\frac{N}{N_A}\Rightarrow m=\frac{N}{N_A}\cdot M$