Քալկոգեններ առաջացրած պարզ նյութեր: Ջրածնային և թթվածնային միացություններ:
Թթվածինը \((\)\()\)` անգույն, անհոտ, գազ է (ն.պ.)
Ծծումբ \((\)\(S\)\()\)` սովորական պայմաններում դեղին գույնի պինդ նյութ է:
Սելեն \((\)\(Se\)\()\)` սովորական պայմաններում պինդ, մոխրագույն նյութ է
Տելուր \((\)\(Te\)\()\)` սովորական պայմաններում պինդ, արծաթամոխրագույն նյութ է
Պոլոնիում \((\)\(Po\)\()\) ` սովորական պայմաններում պինդ, սպիտակարծաթավուն նյութ է
\(VIA\) խմբում տարրերի կարգաթվի մեծացման հետ օրինաչափորեն մեծանում են այդ տարրերի առաջացրած պարզ նյութերի հալման ու եռման ջերմաստիճանները:
Այդ տարրերի ջրածնային ցնդող միացություններ` ընդհանուր բանաձևով:
Ջրի մոլեկուլի մոդելը
Ծծմբաջրածնի մոլեկուլի մոդելը
Սելենաջրածնի մոլեկուլի մոդելը
Տելուրաջրածնի մոլեկուլի մոդելը
Դրանցից միայն ջուրն է օժտված է թթվահիմնային երկակիությամբ: Մյուս քալկոգենների ջրածնային միացությունները ջրային լուծույթում թույլ թթուներ են:
շարքում թթվի դիսոցման աստիճանն աճում է, իսկ կայունությունը` նվազում:
Թթվածնի հետ քալկոգեններն առաջացնում են թթվային օքսիդների երկու շարք` , որոնց համապատասխանում են են թթուները:
Աղբյուրները
Լ.Ա.Սահակյան և ուրիշներ, քիմիա 9, Երևան 2015