![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/nkar.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/lala1.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/lala2.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text11.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text12.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text13.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text0.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/zang1.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/zang2.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text21.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text22.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/check.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/text23.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/logo.png)
![](https://www.imdproc.am/upload/yp2/hamar.png)
Ֆոսֆոր, ստացումը և ֆիզիկական հատկությունները
![shutterstock_600986249.png](https://resources.cdn.imdproc.am/12720d1b-a617-4e8b-8aee-ac5c33bd7567/shutterstock_600986249-w300.png)
Ֆոսֆորի միակ կայուն իզոտոպն է : Միացություններում ցուցաբերող հիմնական վալենտականություններն են՝ \(III\) և \(V\), իսկ օքսիդացման աստիճանները փոփոխվում են \(-3\)-ից մինչև \(+5\)
Բնության մեջ ազատ վիճակում չի հանդիպում, նրա հիմնական միացություններից է կալցիումի ֆոսֆատը, որը մտնում է ֆոսֆորիտների բաղադրության մեջ:
![5-1-2b.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/5a2f78f0-586d-4b6e-8983-fec004651de5/5-1-2b-w307.jpg)
Կալցիումի ֆոսֆատ՝
Ստացումը
Ստացված ֆոսֆորը ցնդում է (սուբլիմվում) և պնդանում մոմանման սպիտակ զանգվածի տեսքով:
![7f5d4bb7-5cc7-41f0-b98f-fec614e77f44.png](https://resources.cdn.imdproc.am/a3b1f608-af98-46a7-90f2-9ef8480d8cd6/7f5d4bb7-5cc7-41f0-b98f-fec614e77f44-w200.png)
Ֆոսֆորն առաջացնում է մի շարք տարաձևություններ: Դրանցից տարածված են սպիտակն ու կարմիրը:
![1316915460_image089.jpg](https://resources.cdn.imdproc.am/579808bd-d2f8-4e68-b3ac-967fda0200b5/1316915460_image089-w400.jpg)
Սպիտակ և կարմիր ֆոսֆորի ֆիզիկական հատկությունները
Կարևոր բնութագրիչներ | Սպիտակ ֆոսֆոր | Կարմիր ֆոսֆոր |
Մոլեկուլի բանաձևը | ||
Բյուրեղավանդակը | մոլեկուլային | ատոմային |
Կայունությունը | անկայուն | կայուն |
Գույնը | դեղնասպիտակավուն | կարմիր |
Հոտը | սխտորի | հոտ չունի |
Ֆիզիկական վիճակը | մոմանման պինդ նյութ | փոշի |
Լուծելիությունը ջրում | չի լուծվում | չի լուծվում |
Լուծելիությունը -ում | լուծվում է | չի լուծվում |
Թունավորությունը | թունավոր է | թունավոր չէ |
Օքսիդացումը | օդում ինքնաբոցավառվում է, պահվում է ջրի տակ | \(240°C\)-ից բարձր ջերմաստիճանում |
Ֆոսֆորեսցենտային Լուսարձակում | առկա է | չկա |
Աղբյուրները
Լ.Ա.Սահակյան և ուրիշներ, քիմիա 9, Երևան 2015